KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ
Gelecekteki muhtemel hastalık ve sakatlığın riskini, ciddiyetini ve süresini en aza indirecek veya engelleyecek, hastanın farkında olmadığı hastalık belirtileri ortaya çıkmadan önce teşhis edip tedavinin hastalığın erken döneminde yapılmasını sağlayan hastalık öncesi sağlık hizmetlerini kapsamaktadır. Koruyucu sağlık hizmetleri tehlikenin kendisine karşı bir mücadele şeklidir. Tehlikenin önlenmesi, temelde birey ve toplum güvenliğine bir katkıyı ifade etmektedir. Bu birinci aşamadaki işlevler gerçekleşmezse insan sağlığının kaybı, can kaybı, üretim ve verim kaybı, yaşamın anlamının yitirilmesi, ekonomik kayıp vb. meydana gelebilir.
Koruyucu sağlık hizmetlerinin özellikleri:
· Tedavi edici nitelikteki sağlık hizmetlerine göre çok daha ekonomiktir.
· Diğer tüm tedavi türlerine göre daha etkin ve daha önceliklidir.
· Büyük çaplı yatırımlara, ekipmanlara, araç ve gereç alımına ihtiyaç yoktur.
· Sağlık kuruluşlarındaki yükü büyük oranda azaltır.
· Bireysel ve toplumsal olarak sağlıklı bir yaşam sürme bilinci aşılanır.
· Gerek sunumu gerekse uygulama biçimi kolaydır.
Kişiye yönelik sağlık hizmetleri:
1. Bağışıklama: Bulaşıcı hastalıklardan korunmanın, bunların mortalite ve morbiditesini önlemenin en etkin yoludur. Rutin aşılama, özellikle çocuklarda, kızamık, kabakulak, kızamıkçık, konjenitel rubella sendromu, polio, difteri, tetanos, boğmaca olgularında % 90 ya da daha fazla azalmaya sebep olmuştur.
2. İlaçla Koruma: Özellikle aşısı olmayan hastalıklar için geçerlidir.
3. Erken Tanı: Tedavi kolaylığı ve başarısı açısından önemlidir.
4. Beslenme: Birçok hastalığın altında yatan temel ve hazırlayıcı nedendir. Örn: tüberküloz.
5. Aile Planlaması: Çok ve sık doğum yapan kadınların sağlıkları tehlike altındadır.
6. Sağlık Eğitimi: Kişilere, kendi sağlıklarından sorumlu oldukları bilincini sağlamayı amaçlar. Sağlıklı kalma büyük ölçüde hasta eğitimiyle sağlanır.
7. Kişisel Hijyen.
Sağlıkla ilgili amaçlarına örnekler:
1. Sigara içenlerin sayısını azaltmak (kırk yaşındaki bir kişiyi sigarayı bırakmaya ikna etmek koroner arter hastalığından ölme riskini % 30 oranında azaltır),
2. Yüksek/aşırı yağlı yiyeceklerin tüketimini azaltmak (bir kişinin kolesterol düzeyi % 1 oranında düşürüldüğünde koroner arter hastalığından ölme riski oranında azaltılmış olur),
3. Bulaşıcı hastalıkların önlenmesini geliştirmek,
4. Meme kanseri gibi kronik hastalıkların tarama yaklaşımlarını daha etkinleştirmek,
5. Ölümcül kazaları azaltmak.
Tedavi Hizmetleri
Kişinin sağlık durumunun bozulmasıyla birlikte, herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmasından itibaren durumunun düzeltilmesi için hasta sıfatıyla kişiye verilen her türlü hizmettir. Bu hizmetlerin kapsamına muayene, laboratuvar, tıbbi görüntüleme, teşhis, tedavi, ilaç, ameliyat, personel giderleri vb. her türlü uygulamalar girer.
Birinci Basamak
Evde ve ayakta tedaviyi kapsar. Aile Sağlığı Merkezleri, Toplum Sağlığı Merkezleri, Verem Savaş Dispanserleri ve Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması (AÇSAP) merkezleri bu basamakta yer alır. Aile Hekimliği uygulamasının tüm Türkiye’de hayata geçtiği 2010 yılından önce Aile Sağlığı ve Toplum Sağlığı Merkezlerinin verdiği hizmetler Sağlık Ocakları tarafından verilirdi.
İkinci Basamak
Hastaların yatırılarak teşhis ve tedavi hizmetlerinin verildiği genel hastanelerdir. Eğitim vermeyen il ve ilçe devlet hastaneleri bu basamakta hizmet vermektedir.
Üçüncü Basamak
Kanser hastaneleri ve sanatoryumlar gibi özel dalda uzmanlaşmış hastaneler ve üniversite hastaneleridir.
Rehabilitasyon Hizmetleri
Bedence veya ruhça sakat kalmış olanların başkalarına bağımlı olmaksızın yaşayabilmelerini sağlamak için yapılan çalışmaları kapsar. Tıbbi ve sosyal rehabilitasyon olarak iki grupta toplanır.
Hastanemizde uygulanan Koruyucu sağlık hizmetleri:
· Aile Hekimliği Polk.
· Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Polk.
· Enfeksiyon Kontrol Komitesi bünyesinde Hasta, Hasta Yakını ve Hastane Çalışanlarına Yönelik Kişisel Hijyen Eğitimi
· Hastalara ve Çalışanlara yönelik Smear, hpv, Gaita (gizli kan) testleri, Mamografi çekimi
· Çalışanlara yönelik sağlık taramaları
· T.C Sağlık Bakanlığı Kamu Spotları. ( https://sggm.saglik.gov.tr/TR,4282/kamu-spotlari.html )